In het agrarische landschap in de omgeving van Sint-Oedenrode leven enkele bijzondere diersoorten. Vaak zijn dit dieren die gebonden zijn aan het oude, kleinschalige landschap met veel bomen en struiken. In een aantal gevallen blijken echter ook de modernere agrarische landschappen kansen te bieden aan bijzondere dieren zoals weidevogels. Enkele diersoorten van deze omgeving worden hieronder beschreven.
Steenuil (Athena noctua)
De Steenuil is een typische vogel van het kleinschalige, agrarische landschap.
Het kleinste uiltje van Nederland leeft van insecten, muizen en andere kleine dieren en jaagt vooral in de avondschemering. De nestplaatsen van de Steenuil zijn vaak te vinden in oude, holle bomen zoals knotwilgen. In de agrarische omgeving broedt de vogel echter vaker in oude schuurtjes, temidden van kleinschalige landschappen met heggen, houtwallen en vochtige graslanden.
Omdat de Steenuil zijn voedsel zoekt in de nabije omgeving van de broedplaats is de vogel aangewezen op kleinschalige gebieden waar zowel voedsel als nestgelegenheid aanwezig is.
In het grote agrarische buitengebied van Sint-Oedenrode zijn op diverse plaatsen speciale nestkasten voor Steenuilen geplaatst, hetgeen bij gebrek aan natuurlijke nestplaatsen duidelijk belangrijk is voor is voor de broedkansen van de Steenuil. Deze nestkasten worden jaarlijks gecontroleerd door vrijwilligers van de Rooise Heem Natuurgroep en de IVN afdeling Sint-Oedenrode.
In het kader van het Actieplan Biodiversiteit heeft de Gemeente Sint-Oedenrode in 2009 de Steenuil gekozen als adoptiesoort.
Lees meer in het document "De steenuil en zijn habitat" (PDF) van Theo Gottenbos
Watersnip (Gallinago gallinago)
De watersnip is een typische broedvogel van lage, vochtige weilanden, laagveen en rietmoerassen.
Met de lange, rechte snavel met buigzame punt boort en prikt de vogel in de grond om wormen te vangen. In het Dommeldal in de omgeving van Sint-Oedenrode is de Watersnip een zeer zeldzame broedvogel geworden. Als de vogel broedt is deze echter opvallend aanwezig door het geluid dat het rondvliegende mannetje maakt met de staartveren. Het geluid lijkt nog het meest op het mekkeren van een geit, reden waarom de vogel ook wel “hemelgeit” wordt genoemd. Heel soms is dit geluid in de avond- of ochtendschemering in het Dommeldal nog te horen.
Grutto (Limosa limosa)
De Grutto is van oudsher evenals de Watersnip een vogel van laaggelegen, vochtige weilanden.
In het Dommeldal broedt deze weidevogel echter niet of nauwelijks meer. In onze omgeving heeft de vogel zijn broedgebieden vooral in de jonge heideontginningen, waar ze hun nesten maken op de grote, vruchtbare graslanden of zelfs op het open bouwland. Met name in het landbouwgebied Schijndelse Heide komt nog een populatie Grutto’s voor.
Hier worden de nesten in het voorjaar actief beschermd in een samenwerking tussen agrariërs en weidevogelbeschermers. De weidevogelbeschermers in de Schijndelse en Jekschotse Heide beschermen naast de Grutto ook andere weidevogels zoals Kievit, Scholekster en Wulp.
